Қытай қорғанының салыну тарихы Қытай қорғаны – әлемдегі ең әйгілі тарихи ғимараттардың бірі. Ол Қытайды сыртқы жаулардан қорғау мақсатында салынған және ғасырлар бойы елдің қорғаныс жүйесінің маңызды бөлігі болған. Бұл мақалада Қытай қорғанының қалай бастамасын алғаны және оның салыну тарихы қарастырылады. Қорған салудың алғашқы кезеңдері Қытай қорғанының тарихы б.з.д. III ғасырдан басталады. Ол кезде Қытай бірнеше ұсақ патшалықтарға бөлінген еді. Б.з.д. 221 жылы Цинь әулетінің негізін қалаушы Цинь Шихуанди Қытайды біріктіріп, сыртқы қауіптерден қорғану үшін бірыңғай қорғаныс жүйесін құруға шешім қабылдады. Бұған дейін әрбір патшалық өз аумағын қорғау үшін жеке-жеке қабырғалар салған болатын. Цинь Шихуанди осы қабырғаларды біріктіріп, оларды жалғастыру арқылы біртұтас үлкен қорған тұрғызуды бұйырды. Құрылыстың негізгі кезеңдері Цинь Шихуанди дәуірінде қорғанның алғашқы бөліктері тұрғызылды, бірақ олар негізінен балшық пен ағаштан жасалған еді. Кейінгі әулеттер бұл қорғанды нығайтып, ұзартты. Әсіресе, Хань, Суй, Тан және Мин әулеттері тұсында құрылыс жұмыстары қарқынды жүргізілді. Мин әулеті (1368-1644) кезінде Қытай қорғаны өзінің ең мықты түріне жетті. Бұл кезеңде қорған тас пен кірпіштен салынып, биіктігі 7-8 метрге, ені 4-5 метрге дейін ұлғайтылды. Сондай-ақ, қорған бойында күзет мұнаралары мен бекіністер орнатылды, бұл оны әскери тұрғыдан өте тиімді қылды. Қорған салудағы қиындықтар Қытай қорғанының құрылысы бірнеше ғасырларға созылды және оған миллиондаған адам жұмылдырылды. Қиын табиғи жағдайлар мен ауыр жұмысшылар еңбегінің арқасында қорған аяқталды. Тарихи деректерге сәйкес, құрылыс кезінде көптеген жұмысшылар қаза тапты, сондықтан Қытай қорғаны “әлемдегі ең ұзын зират” деп те аталады. Қорғанның маңызы және қазіргі жағдайы Қытай қорғаны тек әскери мақсатта ғана емес, сонымен қатар сауда жолдарын қорғау үшін де маңызды болды. Ол Ұлы Жібек жолының қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, Қытайдың экономикалық дамуына ықпал етті. Қазіргі уақытта Қытай қорғаны – ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енген тарихи ескерткіш. Ол әлемнің жеті кереметінің бірі саналады және жыл сайын миллиондаған туристерді тартады. Қорытынды Қытай қорғаны – Қытай тарихының маңызды нышаны. Оның құрылысы ғасырлар бойы жалғасып, әртүрлі әулеттер тарапынан толықтырылып отырды. Бүгінде бұл қорған ежелгі қытайлықтардың инженерлік шеберлігінің символы ретінде сақталып, бүкіл әлемге танымал тарихи ескерткішке айналды.
